Delhi Sultanate (ദില്ലി സുൽത്താനത്ത്)

ഡൽഹി ആസ്ഥാനമായി ഭരിച്ചിരുന്ന സുൽത്താൻമാരുടെ ഭരണകൂടം ആയിരുന്നു ഡൽഹി സുൽത്താനേറ്റ്. ചില ഘട്ടങ്ങളിൽ ലാഹോർ, ബദൗൻ, ദൗലത്താബാദ്, ആഗ്ര ഇവയും തലസ്ഥാനനഗരങ്ങൾ ആയിരുന്നു. ഡൽഹി സുൽത്താനേറ്റ്, ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യ, പാക്കിസ്ഥാൻ, ബംഗ്ലാദേശ് എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന വിശാലമായ ഭൂപ്രദേശമായിരുന്നു. 

മുഹമ്മദ്‌ ഗോറിയുടെ അടിമയായിരുന്ന കുത്ബുദിൻ ഐബക്ക് (Qutb ud Din Aibak, 1206 - 1210) ആണ് ഡൽഹി സുൽത്താനേറ്റ് സ്ഥാപിച്ചത്. ഇബ്രാഹിം ലോദി (Ibrahim Lodi, 1517 - 1526) ആയിരുന്നു അവസാന സുൽത്താൻ. 

1206 മുതൽ  1526 വരെ 320 വർഷങ്ങളിലായി അഞ്ചു രാജവംശങ്ങൾ ഡൽഹി സുൽത്താനേറ്റിൽ ഭരണം നടത്തിയിരുന്നു. 

1. മാംലൂക്ക് രാജവംശം (1206 - 1290)
2. ഖിൽജി രാജവംശം (1290 - 1320)
3. തുഗ്ലക്ക് രാജവംശം (1320 - 1414)
4. സയ്യിദ് രാജവംശം (1414 - 1451)
5. ലോദി രാജവംശം (1414 - 1526)

ഇവയാണ് ആ രാജവംശങ്ങൾ. 

രാജവംശം	ഭരണാധികാരി	കാലയളവ്
മാംലൂക് രാജവംശം (1206 - 1290)
	ഖുത്ബ്‌ദ്ദീൻ ഐബക്	1206 - 1210
	അറാം ഷാ	1210 - 1211
	ഷംസുദ്ദീൻ ഇൽതുമിഷ്	1210 - 1236
	രുക്നുദ്ദീൻ ഫിറൂസ്	1236
	റസിയ്യ	1236 - 1240
	മുയിസുദ്ദീൻ ബഹ്രാം	1240 - 1242
	അലാവുദ്ദീൻ മസൂദ്	1242 - 1246
	നസീറുദ്ദീൻ മഹ്മൂദ്	1246 - 1266
	ഘിയാസുദ്ദീൻ ബൽബൻ	1266 - 1286
	മുയിസുദ്ദീൻ ഖ്വായിഖബാദ്	1286 - 1290
	കയുമാർസ്	1290
ഖിൽ‍ജി രാജവംശം (1290 - 1321)
	ജലാലുദ്ദീൻ ഫിറോസ് ഖിൽജി	1290 - 1296
	അലാവുദ്ദീൻ ഖിൽജി	1296 - 1316
	ഖുത്ബ്ദ്ദീൻ മുബാരക് ഷാ	1316 - 1321
തുഗ്ലക് രാജവംശം (1321 - 1398)
	ഘിയാസുദ്ദീൻ തുഗ്ലക് ഷാ ഒന്നാമൻ	1321 - 1325
	മുഹമ്മദ് ബിൻ തുഗ്ലക് (മുഹമ്മദ് ഷാ രണ്ടാമൻ)	1325 - 1351
	മഹ്മൂദ് ബിൻ മുഹമ്മദ്	1351 മാർച്ച്
	ഫിറോസ് ഷാ തുഗ്ലക്	1351 - 1388
	ഘിയാസുദ്ദീൻ തുഗ്ലക് രണ്ടാമൻ	1388 - 1389
	അബൂ ബക്കർ	1389 - 1390
	നസിറുദ്ദീൻ മുഹമ്മദ് ഷാ മൂന്നാമൻ	1390 - 1393
	സിക്കന്തർ ഷാ ഒന്നാമൻ	1393 മാർച്ച് - ഏപ്രിൽ
	ഘിയാസുദ്ദീൻ തുഗ്ലക് ഷാ ഒന്നാമൻ	1321 - 1325
	മഹ്മൂദ് നസിറുദ്ദീൻ (സുൽത്താൻ മഹ്മൂദ് രണ്ടാമൻ) (ദില്ലി)	1393 - 1394
	നസ്റത്ത് ഷാ (ഫിറോസാബാദ്)	1394 - 1398
ലോധി രാജവംശം (1413 - 1414)	ദൗലത് ഖാൻ [2]	1413 - 1414
സയ്യിദ് രാജവംശം (1414 - 1451)
	ഖിസർ ഖാൻ (ഖിദ്‌ർ ഖാൻ)	1414 - 1421
	മുബാരക് ഷാ രണ്ടാമൻ	1421 - 1435
	മുഹമ്മദ് ഷാ നാലാമൻ	1435 - 1445
	അലാവുദ്ദീൻ ആലം ഷാ	1445 - 1451
ലോധി രാജവംശം (1451 - 1526)
	ബാഹ്‌ലൂൽ ഖാൻ ലോധി	1451 - 1489
	സിക്കന്ദർ ലോധി	1489-1517
	ഇബ്രാഹിം ലോധി (ഇബ്രാഹിം രണ്ടാമൻ)	1517-1526

ദില്ലി സുൽത്താനത്തിന്റെ വ്യാപനം - വിവിധ സുൽത്താന്മാരുടെ കാലങ്ങളിൽ

1526ൽ ഒന്നാം പാനിപ്പത്ത് യുദ്ധത്തിൽ, ബാബർ, ഇബ്രാഹിം ലോദിയെ പരാജയപ്പെടുത്തുകയും വധിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇതോടുകൂടി ഡൽഹി സുൽത്താനേറ്റ് അസ്തമിക്കുകയും മുഗൾ ഭരണം ഉദയം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. 

ബ്ലാക്ക് തങ്ക

മധ്യകാലഇന്ത്യയിലെ വളരെയധികം ചർച്ചചെയ്യപ്പെടുന്ന ഭരണാധികാരി ആയിരുന്നു 1324 മുതൽ 1352 വരെ ഭരണം നടത്തിയ മുഹമ്മദ്‌ ബിൻ തുഗ്ലക്ക്. വീണ്ടുവിചാരമില്ലാത്ത പ്രവർത്തനങ്ങൾ മൂലം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഖജനാവ് ശുഷ്കിച്ചുപോയി. ഇതിനൊരു പരിഹാരം എന്ന നിലയിൽ അദ്ദേഹം 1330ൽ ചെമ്പിൽ പുതിയൊരു നാണയം പുറത്തിറക്കി. അതുവരെ സ്വർണത്തിൽ ഉള്ള ദിനാറും വെള്ളിയിലുള്ള ആദിലും ആയിരുന്നു നാണയങ്ങൾ. സ്വർണത്തിനും വെള്ളിക്കും വിലയുള്ളതിനാൽ ചെമ്പിൽ തയ്യാറാക്കിയ പുതിയനാണയത്തിന് ദിനാറിന്റെയും ആദിലിന്റെയും മൂല്യം നൽകി അദ്ദേഹം. ഈ പുതിയനാണയത്തിന് മതിയായ സുരക്ഷാമാനദണ്ഡങ്ങൾ ഇല്ലായിരുന്നു. ധാരാളം  കള്ളനാണയങ്ങളുടെ നിർമ്മിതിക്കും വിനിമയത്തിനും ഇത് കാരണമായി. കമ്പോളങ്ങളിൽ കള്ളനാണയങ്ങളുടെ കുത്തൊഴുക്ക് ഉണ്ടായി. ചുരുങ്ങിയ സമയം കൊണ്ട്  ഖജനാവ് കള്ളനാണയം കൊണ്ട് നിറഞ്ഞു. 

രാജ്യത്തിന്റെ വ്യാപാരമേഖ ഇതോടുകൂടി തകർന്നു. ഇതോടുകൂടി മുഹമ്മദ്‌ ബിൻ തുഗ്ലക്ക് പുതിയനാണയം പിൻവലിച്ചു. ജനങ്ങൾക്ക്‌ അവരുടെ കൈയിലുള്ള പുതിയനാണയങ്ങൾക്ക് പകരമായി ദിനാറുകളും ആദിലുകളും കൊടുത്തു. ആയിരക്കണക്കിന് ജനങ്ങൾ പുതിയനാണയം മാറ്റിയെടുത്തു. ഇത് ഖജനാവിന് ഭീമമായ നഷ്ടം ഉണ്ടാക്കി. എന്നിരുന്നാലും,  കണ്ടെത്തിയ കള്ളനാണയങ്ങൾ മാറ്റിക്കൊടുത്തില്ല. 1333ൽ ഈ നാണയത്തിന്റെ ഉപയോഗം നിർത്തലാക്കി. ഈ ചെമ്പ് നാണയം ബ്ലാക്ക്‌ തങ്ക എന്നറിയപ്പെടുന്നു. 10 ഗ്രാമിൽ താഴെയാണ് ഇതിന്റെ ഭാരം.

ദില്ലി സുൽത്താനത്തിന്‍റെ ചില നാണയങ്ങള്‍ താഴെ:

Coins of Sultan Razia

തുഗ്ലക്ക് കാലഘട്ടത്തിൽ മുഹമ്മദ്‌ ബിൻ തുഗ്ലക്ക് (1325 - 1351) പുറത്തിറക്കിയ ബ്ലാക്ക്‌ തങ്ക (Black Tanga) എന്ന നാണയമാണ് ചിത്രത്തിൽ. 

മുഹമ്മദ് ബിൻ തുഗ്ലക്കിന്റെ നാണയം

സിക്കന്ദർ ലോധിയുടെ നാണയം